Doğumda: Hastanede Hepatit B 1. Doz 1. Ay: Hepatit B 2. Doz 2. Ay: 1. BCG (Verem Aşısı) 2. 5′li karma aşı (Difteri-Tetanoz- asellüler Boğmaca-Inaktive Çocuk felci-HIB) 1. Doz 3. Konjuge Pnömokok Aşısı 1. Doz 4. Ay: 1. 5′li karma aşı (Difteri-Tetanoz- asellüler Boğmaca-Inaktive Çocuk felci-HIB) 2. Doz 2. Konjuge Pnömokok Aşısı 2. Doz 6. Ay: 1. Hepatit B 3. Doz 2. 5′li karma aşı (Difteri-Tetanoz- asellüler Boğmaca-Inaktive Çocuk felci-HIB) 3. Doz 3. Konjuge Pnömokok Aşısı 3. Doz 12. Ay: 1. 3′lü karma aşı (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) 1.Doz 2. Konjuge Pnömokok Rapel (Pekiştirme Dozu) 3. Suçiçeği 18. Ay: 1. 5′li karma aşı (Difteri-Tetanoz- asellüler Boğmaca-Inaktive Çocuk felci-HIB) 4. Doz 2. Hepatit A 1. Doz 24. Ay: 1. Hepatit A 2. Doz İlköğretim 1. sınıfa kadar Sağlık Bakanlığının uyguladığı başka aşı yoktur. Bu aşıların tamamı ücretsiz olarak soğuk zincir kurallarına titizlikle uyularak uygulanmaktadır. Risk grubundakilere veya isteyenlere başka aşılar da uygulanabilir. Rotavirus , Hepatit A, Su çiçeği. Meningekok, Grip aşıları,… gibi. Bu aşıların ücret karşılığı alınarak soğuk zincir kuralları ile ASM ye getirilmesi durumunda isteyene uygulanmaktadır. Sağlık Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasındaki protokole uyularak her eğitim yılı içinde ilköğretim okullarının 1. ve 8. sınıflarına aşı uygulaması yapılır.Aileler önceden bilgilendirilerek onayları alınır. Özel durumu olanlar ,bağışıklıkla ilgili hastalığı olanlar ve allerjisi olanların aile hekimlerinin bilgisi dahilinde aşısı yapılabilir.Aşının yapıldığı gün okulda olmayan ve aşısı yapılmayan öğrencilerin öğretmenleri tarafından velisiyle aile hekimlerine yönlendirerek aşılanmasının sağlanması gerekir. İlköğretim 1. sınıfta; 1. 1 doz koldan Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak aşısı 2. 1 doz ağızdan çocuk felci aşısı 3. 1 doz koldan difteri tetanoz aşısı İlköğretim 8. sınıfta ise; 1 doz koldan difteri tetanoz aşısı
YENİDOĞAN TARAMA TESTLERİ
Koruyucu sağlık hizmetlerinin en önemli parçasını taramalar oluşturur. Tarama testlerinin en yaygın bir şekilde uygulandığı dönem yenidoğan dönemidir Metabolik hastalığın bulgu vermeden ve geriye dönüşümsüz zararlar oluşturmadan teşhisini koymak temel amaçtır. Taramada kullanılan testler ile tanı amaçlı testler arasındaki farklılık vardır. Tarama testi sağlıkla ilgili bir sorun olabileceği konusunda uyarır. Tek başına kesin olarak hastalığın olduğunu söyleyemez. Şüphe edilen durumlarda kesin tanı koydurucu testler yapılmalıdır. Günümüzde tarama programına alınması gerekli iki hastalık vardır: Birincisi Fenilketonüri hastalığıdır. Yenidoğan bebeklerde görülen fenilketonüri hastalığı tedavi edilebilir zeka geriliklerinin en önemli nedeni olup erken konulan teşhiş ile önlenebilmektedir. Fenilketonüri, yenidoğan bebeklerin karaciğerindeki fenilalanin hidroksilaz enzim eksikliği sonucu ortaya çıkan doğumsal metabolik bir hastalıktır. Doğumda normal olan bebekte beslenmeyi takiben metabolize olamayan ve biriken fenilalanin ve artıkları giderek beyin dokusuna toksik etki gösterir. Zeka geriliği beş ve altıncı aylarından sonra belirgin hale gelir. Tedavisi fenilalaninden kısıtlı diyettir. Tedavi iyi ve yeterli sürede uygulandığı zaman çocuk beklenen zeka potansiyeline ulaşır. Bunu başarabilmek için erken tanı önemlidir. İkincisi Tiroid bezinin yokluğu veya az çalışması sonucunda oluşan doğumsal hipotiroididir. Önlenebilir zeka geriliğinin önemli nedenlerinden bir diğeridir. Erken tanı ile hormon tedavisi verilerek zeka geriliği önlenebilir. Sağlıklı zamanında doğmuş bebeklerde kan örneği ilk 7 gün içinde olmalıdır. Eğer ilk örnek ilk 24 saat içinde alındı ise, bebek 1-2 haftalık olunca yeni bir örnek alınarak metabolit birikimi ile giden metabolik hastalıklar için yeniden test edilmelidir. Metabolik tarama amaçlı kan örneği alınması için en ideal zaman bebeğin proteinli besinler almaya başlamasından 24 saat sonrası, ilk 72 saatlik süredir. Metabolik tarama amaçlı kan örneği özel filte kağıtlarına alınır. Bu kağıtların üzerine hasta ile ilgili tüm bilgiler, adres ve telefon eksiksiz olarak yazılır. Sonuçlar iki veya üç hafta içinde belli olur. Kan örneği yetersiz ise veya şüpheli ise yeni örnek istenir. Diğer Tarama Testleri İşitme taraması ve görme her yenidoğan bebeğe uygulanması gereken bir taramadır. Bebeğin gözlerinin ışık veya objeye fikse olup takip etmesi ile görme taraması yapılır. Prematür doğum öyküsü, ailede çocukluk çağı görme problemlerinin olması bebeğin ayrıntılı tetkiklerle taranmasını gerektirir. Ayrıca yenidoğan döneminde gelişimsel kalça displazisi, konjenital kalp hastalıkları, hiposfadias, inmemiş testis, yarık damak, dudak gibi hastalıklar da fizik muayene ile taranabilir. Doğuştan kalça çıkığında ise son zamanlarda ultrasonografi kullanılmaktadır ve 4-6 aya kadar kalça anormalliklerini tanımlamada duyarlıdır.Doğuştan kalça çıkığı için yenidoğanlar taburcu olmadan önce muayene edilip birinci ayda kalça USG ile taranmalıdır. Aile Sağlığı Merkezinde İzlem Bebek anne sütü almaya başladıktan sonra en geç bir hafta içinde nüfus kaydı yaptırılarak aile hekimine getirilmelidir. Aile hekimliğinde topuk kanı alınır ve tarama testlerini sorgular. Yapılmayanlar varsa yapılması gerekenleri anlatır. Ayrıca aylık olarak rutin kontrollere çağırmak için randevu planlaması yapılır. Aşılar ve izlemler bir yaşına kadar çok önemlidir.
|
Aile Sağlığı Merkezinde ücretsiz ve sürekli olarak Aile Planlaması hizmetleri verilmektedir. Aile Planlaması, isteyen ailenin istediği zaman ve istediği kadar çocuk sahibi olmasını amaçlayan bir uygulamadır. Aile Hekiminizin uygun gördüğü ve ailelerimizin tercihleri de dikklate alınarak uygun olduğuna karar verilen yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemlerden: Hap, Kondom, Rahim içi araç (spiral), Aile Sağlığı Merkezimizde ücretsiz uygulanmaktadır. Spiral taktıran hastalarımızdan istedikleri zaman spiralleri çıkartılmaktadır. Aile Planlamasının Amacı: Ailelerin çocuk sahibi olmalarını engellemek veya çocuk sayısını sınırlamak değildir. İstenmeyen, beklenmedik zamanda hamile kalmayı önlemektir. Ailelerimizin hayatlarını planlamalarına yardımcı olarak sağlıklı nesillere kavuşmaktır. |
|
Yumurtlama (ovulasyon) adet başlangıcından sonraki yaklaşık 14. günde (2 hafta sonra) gerçekleşir. Ovulasyondan 24-48 saat önce veya sonrasındaki ilişkilerden hamile kalınabilir. Tıbbi deyimlerde gebelik (yumurtlama günü her kadında az da olsa değişebileceğinden) son adet tarihinin ilk gününden itibaren sayılmaya başlar. Yani ilişki öncesi 2 hafta da gebeliğe katılır. Başka bir deyiş ile , gebeliğin başlangıcı yumurtanın olgunlaşmaya başladığı andır. Bu an da son adet tarihinin ilk günüdür. Yumurtalık (over) içinde bir yumurta (folikül, ufak kistçik) son adet tarihinin ilk gününden itibaren büyümeye başlar, Yumurtlama olduğu an sperm ile birleşebilirse gebelik devam eder. Bu hesapla gebelik yaklaşık 40 hafta sürer. Kan testi: Sperm yumurtanın içine girdikten (Bu olay tüplerde olur,sonra embryo rahime yerleşir) yaklaşık 10-12 gün sonra (embriyo) bHCG denen bir hormon salgılamaya başlar ve giderek artan bu hormonun kanda tespiti gebeliğin en erken tespit yöntemidir. Başka bir deyişle beklenen adetten 3-5 gün önce, ilişkiden 10-12 gün sonra, tıbbi terim olarak gebelik 3,5 hafta iken kanda gebelik tespit edilebilir. İdrar testi: bHCG hormonu belli bir kan seviyesine çıkınca idrarda da tespit edilebilir. Piyasada hassasiyet derecelerine göre değişik ürünler satılmaktadır. Kanda gebelik testi kadar olmasa da bazıları beklenen adet tarihinden birkaç gün öncesinde sonuç verecek kadar hassastırlar. Yine de beklenen adet öncesinde veya birkaç gün adet gecikmesinde eğer (-) çıkarlarsa 1 hafta sonra tekrar edilmeleri gereklidir. Ayrıca özellikle İdrar yolu enfeksiyonu mevcut ise sonuç yanlışlıkla (+) de çıkabilir. Kontrol edilmeleri önerilir. Ultrasonografi: Hamilelik tespitindeki altın standard ultrasonografidir. Gebelik en erken 5. haftada, yani ilişkiden sonraki 3. haftada 4-5mm büyüklüğe ulaşır. Bebeğin ve kalp atışlarının izlenmesi ise 1 hafta sonra, yaklaşık 6-6,5 haftada olur. Kan ve idrar testleri hamileliği saptasalar da gebeliğin sağlıklı devamı konusunda çok güvenilir bilgi vermezler, ayrıca rahim dışında gelişen dış gebelikler, hormon salgılayan yalancı gebelik olasılıkları ancak ultrasonografi ile ekarte edilebilir.
Ayrıca Gebelik , Doğum ve Bebeğinizle ilgili aklınıza takılan her soruyu aile hekiminize ve aile sağlığı elemanınıza sorabilirsiniz. |
|
Tahlil yaptırmak üzere Aile Sağlığı Merkezine gelmeden önce; 10-12 saat aç olacak şekilde kendinizi ayarlayarak sabah saat 10.30’dan önce gelmeniz gerekmektedir. Yapılan Tahliller; 1. 1. Tam Kan (Hemogram) 2. 2. Rutin Biokimya : Kan şekeri, Kolesterol, Karaciğer, Böbrek testleri, Elektrolitler. 3. 3. Seroloji :Romatizma testleri, Hepatit testleri. 4. 4. Sedimentasyon 5. 5. Hormonlar: Troid hormanları , 6. 6. İdrar Tetkiki: İdrar strip ile bakılmaktadır. Aile Sağlığı Merkezinde Röntgen, Ultrasonografi, MR, Bilgisayarlı Tomografi, Endoskopi gibi teşhis üniteleri bulunmamaktadır. Laboratuvar Tekik Kan Alma İşlemi Saat 10:00 da bitmektedir. |
|
Ehliyet Raporu: Yapılan fizik muayene sonucunda A2-B sınıfı ehliyet raporları verilebilmektedir. Muayene bulgularına göre gerektiğinde uzman hekime yönlendirilmektedir. Görme kusuru olanlar gözlükle gelerek muayene olmak zorundadır. Ehliyet raporunda fotograf gerektiği için yanında bir vesikalık resim getirmeleri (Gözlük kullananlarda resim de gözlüklü olmalı) gerekmektedir.
Ruh Sağlığı yönünden sağlam raporu olanların görme ve bedensel kusuru olmamak şartıyla rapor düzenlenmektedir. İstirahat Raporu: Rahatsızlığı nedeniyle görevine veya okuluna devam edemeyecek derecede rahatsız olanlara verilmektedir. |